'Het zieke meisje' Archives - Onderneming Op Kunstgebied

Carolien van Olphen, Portretschilderen, Tentoonstelling

Zonnekoningin naar Spaanse competitie

01/22/2020 Geen reacties

Carolien van Olphen Zonnekoningin
50 x 105 cm olieverf en slagmetaal op paneel

Zonnekoningin naar Spaanse competitie
Onze docent Carolien van Olphen is geselecteerd voor de Zevende portretcompetitie ‘Modportrait 2019’ van het MEAM in Barcelona, deze internationale wedstrijd van figuratieve schilderkunst is uitsluitend gewijd aan portretten. Het MEAM, het Museu Europeu d’Art Modern, liet daartoe een oproep uitgaan, waar Carolien op heeft gereageerd met haar schilderij ‘Zonnekoningin’. De eerste prijs bestaat uit een bedrag van 10.000 euro.

‘Zonnekoningin’ is een prachtig schilderij, olieverf op paneel, waarop een staand meisje in een kleurige jurk met daaroverheen een bontjas en op haar hoofd een goudkleurige kroon die naar boven toe uiteenvalt in stukken goud tegen een hemelsblauwe achtergrond. Los van dit feestelijke beeld, heeft het schilderij grote kwaliteit door de superieure stofuitdrukking, de vrolijke kleuren en de verrassende toepassing van slagmetaal. Het is gelaagd geschilderd en in hoge mate realistisch, maar niet op de gladde, glamoureuze manier waarop veel hedendaagse inzendingen voor het Modportrait zich laten zien. ‘Zonnekoningin’ valt juist op door zijn schilderachtigheid, de virtuoze toets die zichtbaar blijft. Je kunt zien hoe ze het heeft geschilderd, al doe je het haar niet na. Het zou dan ook zo maar kunnen dat het een grote kans maakt op de competitie.

Carolien van Olphen is de tweede docent bij Onderneming Op Kunstgebied die meedoet aan een wedstrijd van het MEAM. Afgelopen december won Svetlana Tartakovska de tweede prijs, uit 80.000 inzendingen uit de hele wereld voor de jaarlijkse Internationale Competitie met haar schilderij ‘Ziek meisje’ dat tevens door het museum werd aangekocht.

Het schilderij zal eerst in Palacio Bantierra in Zaragoza tentoongesteld worden en daarna in het Meam in Barcelona.

Schilderen, Svetlana Tartakovska

Schilderen als rouwproces

12/27/2019 Geen reacties

‘In rouw’, heet dit portret dat Svetlana Tartakovska eind 2019 maakte. Op een stemmig rode ondergrond ligt een jonge vrouw in het zwart gekleed. Haar prachtig lange haar is ter weerszijden gedrapeerd. De titel lijkt erop te wijzen dat ze is overleden. We kennen het model, het is ‘Het zieke meisje’ dat is verworven door het MEAM in Barcelona.
De rouw betreft de rouw die Svetlana voelde nadat ze ‘haar kind’, Het zieke meisje, in Spaanse handen had overgedragen. Belangrijke schilderijen waar je als kunstenaar je ziel en zaligheid in hebt gestopt, voelen alsof het je kinderen zijn. Vooral als ze van je worden ‘afgenomen,’ door verkoop of op een andere manier. Alsof een deel van jezelf verloren is gegaan. Ze wordt goed verzorgd daar in Barcelona, waar dagelijks honderden mensen door de zalen van het MEAM schuifelen en vol bewondering naar het meisje, jouw meisje, kijken. Maar de kunstenaar is haar voorgoed kwijt.
Svetlana deed wat je het beste kunt doen in zo’n geval, het schilderij opnieuw schilderen. Het werd dit schilderij dat vrijwel evenveel kwaliteit bezit als de voorgangster. Het is duidelijk met dezelfde liefde geschilderd, misschien nog wel met meer intensiteit en zeker aangrijpender. En nu het om het zelfde model gaat dat voor beide schilderijen heeft geposeerd, komt het voor ons ook ineens veel dichterbij. Wij hebben haar immers gekend, van toen ze nog ziek was en ons met koortsige ogen hulpeloos aanstaarde.
Opnieuw een vrouwenportret vol gevoel en psychologie. En, dood of niet, Svetlana heeft haar weer een beetje terug.

Svetlana Tartakovska: ‘In rouw’ olieverf op masoniet (2019) (59x99cm)

Schilderen, Svetlana Tartakovska

Waarom ‘Het zieke meisje’ zo goed is

12/13/2019 Geen reacties

Svetlana Tartakovska 'Het zieke meisje' 80x120 cm olie op paneel — Svetlana Tartakovska, het zieke meisje, 80×120 cm, olie op paneel

Waarom ‘Het zieke meisje’ zo goed is
(Eric Bos) – Het zieke meisje van Svetlana Tartakovska, dat niet alleen hoog eindigde op een recente Spaanse competitie figuratieve kunst uit de hele wereld en door het Museum voor Moderne Kunst in Barcelona sinds 6 december 2019 officieel werd aangekocht, is een enorme felicitatie waard. Het is ook een bewijs voor het vakmanschap van de internationale jury dat ze de hoge kwaliteit van dit schilderij hebben herkend, temidden van duizenden inzendingen. Als je ervoor staat, krijg je inderdaad niet anders dan een gevoel van bewondering en besef je eens te meer hoe goed en indringend kunst kan zijn als het door een meesterhand wordt geleid.

Maar wat maakt ‘Het zieke meisje’ zo bijzonder?
Het onderwerp spreekt ons natuurlijk sterk aan, een zieke jonge vrouw, krachteloos in de kussens die ons aanstaart met een blik van berusting, rekening houdend met de mogelijkheid dat ze misschien niet beter wordt. Het is ook duidelijk een ode aan enkele voorbeelden, natuurlijk aan ‘Het zieke kind’ van Edvard Munch uit 1927, maar vooral aan Christian Krohg met zijn ‘Ziek meisje’uit 1881 dat indertijd al als meesterwerk werd aangemerkt. Het zijn allemaal voorbeelden van Realisme, natuurlijk in de zin van ‘geschilderd alsof het echt is.’ ‘De werkelijkheid geïmiteerd.’ Bij zowel Krohg als Munch ging het om een stervend zusje, een besef dat deze schilderijen zo aangrijpend maakt, vooral omdat het Realisme meer is dan imitatie, maar een psychologisch portret van een voortijdig eindigend leven, gebroken in de knop, met de dood in de ogen, zou je kunnen zeggen. Ze drukken ons op het besef van onze eigen eindigheid, op hoe kwetsbaar een mens in wezen is.

Meesterstuk
In dat licht is het heel bijzonder dat Svetlana Tartakovska geen dodelijk ziek zusje nodig had, maar een gezond bloeiend model dat dankzij het empatische vermogen van de schilder een metamorfose onderging en volkomen overtuigend een ziek meisje vertolkt dat onze gevoelens en emoties aanspreekt. En tevens ons gevoel voor hoge kwaliteit. In dat opzicht is het een meesterstuk.
Daar komt nog iets bij. Met haar ‘Het zieke meisje’ verwijst Svetlana ook naar een andere schilder, de Russische realist Ilja Repin. Dat zit ‘m in de hoogwaardige technische opbouw van het schilderij, in de houding, de genuanceerde kleurstelling, de tederheid en liefde in kleur en schildertoets, in atmosfeer. Dat is allemaal wat de jury heeft gezien en met vakkundige blik en schilderkundige ervaring heeft herkend. Hoe opnieuw het wonder heeft plaatsgehad dat een groot talent slechts met olieverf op paneel een wereld weet te scheppen die ons hart verovert.